«Το πράσινο ακρογιάλι της πατρίδας μας»

Το έλεγε ο Κώστας Καρυωτάκης αυτό το παραθαλάσσιο θέρετρο, ένα από τα πρώτα παραθαλάσσια θέρετρα που άρχισαν να αναπτύσσονται στην Ελλάδα όταν ακόμα τα ταξίδια ήταν ένα χόμπι για λίγους. Σήμερα, το Ξυλόκαστρο είναι μια μικρή παραθαλάσσια πόλη πεντέμισι χιλιάδων κατοίκων, που διατηρεί ακόμα ανέπαφη εκείνη την αίσθηση οικογενειακών διακοπών, την τόσο γνώριμη από τα ταξίδια μιας άλλης εποχής.

Και μπορεί η αισθητική εκείνης της εποχής να έχει τα αρνητικά της, όπως είναι οι παραθαλάσσιες πολυκατοικίες που στερούν από την προκυμαία λίγη από τη γραφικότητά της, γύρω τους όμως κρύβονται ενδιαφέρουσες γωνιές, ωραίες παραλίες, το υπέροχο παραθαλάσσιο πευκοδάσος που ενέπνευσε τον Καρυωτάκη, αρκετά αξιοθέατα και πολλές ορεινές διαδρομές για να γεμίσουν και ένα και δύο και τρία καλοκαιρινά Σαββατοκύριακα.

Γνωριμία με το Ξυλόκαστρο

Οι Βενετσιάνοι είχαν χτίσει στην πλαγιά του λόφου πάνω από το Ξυλόκαστρο έναν μικρό ξύλινο στρατώνα, ο οποίος χρησίμευε ως παρατηρητήριο του Κορινθιακού Κόλπου και της γύρω περιοχής. Αυτός ήταν που «βάφτισε» τελικά την πόλη, η οποία μέχρι και τον 18^ο αιώνα λεγόταν Οξώκαμπος.

Το «σημείο μηδέν» κάθε βόλτας στο Ξυλόκαστρο είναι η παραλιακή του περαντζάδα, όπου τα απογεύματα του καλοκαιριού συναντιούνται όλοι, ντόπιοι και επισκέπτες, μεταξύ των απαραίτητων στάσεων για καφέ, φαγητό και ποτό.

Αυτό που σίγουρα, όμως, κλέβει την παράσταση είναι το παραθαλάσσιο δάσος του Πευκιά, το «πράσινο ακρογιάλι» μας, που είναι στην ουσία ό,τι επιβίωσε από το γιγάντιο πευκοδάσος το οποίο κάποια στιγμή αποψιλώθηκε για να γίνει καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Το κομμάτι που γλίτωσε, αυτό που απολαμβάνουμε σήμερα στις βόλτες μας στο Ξυλόκαστρο, ήταν αυτό που βρισκόταν –και βρίσκεται ακόμα– επάνω σε αμμώδες έδαφος, ακατάλληλο για καλλιέργεια.

Το δάσος, στο οποίο οι βοτανολόγοι έχουν καταγράψει περισσότερα από 80 διαφορετικά είδη φυτών, απλώνεται σε μια έκταση που αγγίζει σε μήκος τα δύο χιλιόμετρα, αγκαλιάζοντας την παραλία. Τα χωμάτινα μονοπάτια του, που καταλήγουν σχεδόν ανεξαιρέτως στη θάλασσα, προσφέρονται για πεζοπορίες και ποδηλατάδες, στη δροσιά των πεύκων.

Βόλτες και αξιοθέατα στο Ξυλόκαστρο

Μιλώντας για ποδηλατάδες, ο μεγάλος παραλιακός ποδηλατόδρομος του Ξυλόκαστρου είναι ένας από τους ωραιότερους που έχουμε στην Ελλάδα –και λόγος αρκετός για να φέρεις μαζί σου ποδήλατο, ή να αναζητήσεις ένα από τα ξενοδοχεία που διαθέτουν ποδήλατα για τους επισκέπτες τους. Ειδικά εκεί γύρω στο ηλιοβασίλεμα, η παραλιακή ποδηλατο-βόλτα είναι σκέτη εμπειρία.

Στα αξιοθέατα που δεν πρέπει να χάσετε περιλαμβάνονται η μητρόπολη του Ξυλόκαστρου, ο Άγιος Βλάσιος, τον οποίο στολίζουν αυθεντικά έργα μεγάλων αγιογράφων, όπως οι Φώτης Κόντογλου, Αγήνωρ Αστεριάδης και Σπύρος Βασιλείου, και η εκκλησία του Αγίου Γερασίμου, δίπλα στην οποία ένα μικρό εκκλησιαστικό μουσείο φιλοξενεί ενδιαφέροντα κειμήλια.

Μια βόλτα μέχρι την κορυφή του λόφου αξίζει και η Μονή της Παναγίας Κορφιώτισσας, όχι μόνο για το εντυπωσιακό ξυλόγλυπτο τέμπλο της, που χρονολογείται από τον 17ο αιώνα, αλλά και για την φαντασμαγορική διαδρομή μέχρι εδώ, που αποκαλύπτει πίσω από κάθε στροφή μια ακόμα πιο εντυπωσιακή θέα της πόλης και του Κορινθιακού Κόλπου. Και βέβαια, οι λάτρεις των ορεινών προορισμών, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το Ξυλόκαστρο είναι μια από τις τρεις «πύλες» του βουνού της Ζήρειας: 20 μόνο χιλιόμετρα το χωρίζουν από τα ελατοσκέπαστα Τρίκαλα Κορινθίας.

Οι καλύτερες βουτιές γύρω από το Ξυλόκαστρο

Πρώτη και καλύτερη και δημοφιλέστερη όλων είναι η παραλία του Πευκιά, στα πόδια του ομώνυμου δάσους, με τα μεγάλα της βότσαλα και τα διάφανα νερά. Καλή επιλογή είναι και η επίσης βοτσαλωτή παραλία της Συκιάς, του διπλανού παραθαλάσσιου οικισμού, εκεί που τελειώνει το πευκοδάσος. Εδώ, ακριβώς δίπλα στις παρυφές του δάσους, βρίσκεται και η εντυπωσιακή βίλα του Άγγελου Σικελιανού, η οποία συνδυάζει τρεις αρχιτεκτονικούς ρυθμούς: Οι κίονες στην πρόσοψή της είναι αρχαιοελληνικοί, τα μπαλκόνια βενετσιάνικα, και τα παράθυρα εμπνευσμένα από τη βυζαντινή τεχνοτροπία.

Στο δρόμο προς την Κόρινθο, οι παραλίες στο Κιάτο και το Βραχάτι είναι οργανωμένες και ιδανικές για οικογένειες με μικρά παιδιά, με τα ρηχά νερά τους και το ψιλό βοτσαλάκι –στο Βραχάτι θα βρείτε και ένα μικρό αλλά συμπαθητικό λούνα παρκ πλάι στη θάλασσα.