Υπάρχει κάτι που λένε οι παλιοί ναυτικοί για τους αγαπημένους τους τόπους: ότι τα λιμάνια συνήθως δεν είναι όμορφα, και δεν πειράζει, γιατί είναι κάτι πολύ σπουδαιότερο. Είναι ενδιαφέροντα. Είναι μέρη με ιστορίες, και οι ιστορίες δίνουν σε έναν τόπο χαρακτήρα, όχι η ομορφιά. Ο Πύργος λιμάνι μπορεί να μην είναι, αλλά αυτό το παλιό ρητό πιθανότατα θα σου το φέρει στο μυαλό εκεί που θα βολτάρεις στους δρόμους του.

Με πληθυσμό σχεδόν 25.000 κατοίκων, και έναν αστικό ιστό ξεκάθαρα φτιαγμένο με γνώμονα την λειτουργικότητα και όχι την καλαισθησία, η πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της Ηλείας δεν αποτελεί τουριστικό προορισμό. Αξίζει, όμως, μια στάση γιατί έχει μερικές πολύ ενδιαφέρουσες ιστορίες να διηγηθεί μέσα από τα αξιοθέατά της. Και μπορεί επίσης να γίνει ωραιότατη βάση για εξορμήσεις στην Ηλεία (η Αρχαία Ολυμπία, ας πούμε, απέχει από εδώ μόλις 20 χιλιόμετρα) αν δεν πολυσυμπαθείς τις εξοχές και την ησυχία τους, ή αν θέλεις να βρίσκεσαι τα βράδια σε ένα μέρος που να έχει και λίγη δράση.

Βόλτες και αξιοθέατα στον Πύργο

Το Αρχαιολογικό Μουσείο

Στεγάζεται στο υπέροχο νεοκλασικό κτίριο που σχεδίασε το 1890 ο Ερνέστος Τσίλλερ, και το οποίο αρχικά φιλοξένησε την Δημοτική Αγορά της πόλης. Σήμερα οι αίθουσές του διηγούνται την μακραίωνη Ιστορία της Ηλείας, μέσα από ευρήματα ανασκαφών που ξεκινούν από την προϊστορία και φτάνουν ως και λίγο μετά το Βυζάντιο. Οι συλλογές του είναι χωρισμένες σε θεματικές ενότητες που περιλαμβάνουν τους οικισμούς, τη θρησκεία, τους ανθρώπους, τις ιδέες τους αλλά και την καθημερινότητά τους. Το αποτέλεσμα είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα, και πλέον κατανοητά, αρχαιολογικά μουσεία που είδες ποτέ.

Η Αγία Κυριακή

Έχουμε στην Ελλάδα γοτθικές εκκλησίες; Αν βιάστηκες να απαντήσεις «όχι» δεν έχεις δει την εντυπωσιακή, κατακόκκινη Αγία Κυριακή του Πύργου, με τους δίδυμους πυργίσκους στην πρόσοψή της και τις ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες του ζακυθνικού αγιογράφου Ταμβάκη στο εσωτερικό της.

Το Επαρχείον

Ένα φροντισμένο, πράσινο λοφάκι στο κέντρο της πόλης, πολύ κοντά στην κεντρική πλατεία, ό,τι πρέπει για δροσερές βόλτες τα ζεστά καλοκαιρινά απογεύματα. Οι οικογένειες με μικρά παιδιά θα εκτιμήσουν και την παιδική χαρά που βρίσκεται εδώ.

Το Λάτσειο Δημοτικό Μέγαρο

Στολίδι για τη μεγάλη, ανοιχτή κεντρική πλατεία της πόλης, ένα από τα ωραιότερα νεοκλασικά της στεγάζει, εκτός από τις υπηρεσίες του δήμου, και μια αίθουσα που φιλοξενεί τη μικρή αλλά ενδιαφέρουσα λαογραφική συλλογή. Το εντυπωσιακό μέγαρο ξεκίνησε να χτίζεται το 1977 και ολοκληρώθηκε το 1985.

Ο Άγιος Αθανάσιος

 Σχεδιασμένος κι αυτός από τον αρχιτέκτονα του 19^ου αιώνα, τον Ερνέστο Τσίλλερ, ο Άγιος Αθανάσιος δεσπόζει με τον μεγάλο τρούλο του επάνω σε έναν από τους επτά λόφους της πόλης.

Το Θέατρο Απόλλων

Ένα ακόμα από τα ενδιαφέροντα νεοκλασικά του Πύργου, το απόλυτα ροδακινί κτίριο που στεγάζει το Θέατρο Απόλλων ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1850 και φιλοξενεί σήμερα θεατρικές παραστάσεις και άλλα πολιτιστικά δρώμενα.

Οι καλύτερες εκδρομές γύρω από τον Πύργο

Η Αρχαία Ολυμπία είναι μόνο η αρχή. Η εν πολλοίς ανεξερεύνητη Ηλεία έχει κι άλλους άσσους στο μανίκι της, για να γεμίσει όχι μόνο Σαββατοκύριακα, αλλά και κανονικότατες πολυήμερες διακοπές. Στα «οπωσδήποτε» περιλαμβάνονται η Λίμνη και η παραλία του  Καΐάφα  και το υπέροχο δρυοδάσος της  Φολόης αλλά και όλα τα μέρη που ακολουθούν.

Το Κατάκολο

Θεωρείται επίνειο του Πύργου, από τον οποίο απέχει περίπου 15 χιλιόμετρα. Είναι ένα μικρό, γραφικό λιμανάκι με χρωματιστά, κεραμιδοσκέπαστα κτίρια να στολίζουν την παραλιακή του περαντζάδα και ένα ενδιαφέρον Μουσείο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας να περιλαμβάνεται στα αξιοθέατά του. Περί τα δυόμισι χιλιόμετρα έξω από το Κατάκολο, το Ποντικόκαστρο είναι ένα φράγκικο φρούριο χτισμένο στη θέση παλαιότερου βυζαντινού, το οποίο με τη σειρά του είχε χτιστεί πάνω στα ερείπια της Ακρόπολης της Αρχαίας Φειάς. Λίγα απομεινάρια του κάστρου επιβιώνουν μέχρι σήμερα, όμως η φαντασμαγορική του θέα στο Ιόνιο αξίζει την ανάβαση του (χαμηλού ούτως ή άλλως) λόφου.

Το Κάστρο Χλεμούτσι

43 χιλιόμετρα από τον Πύργο, πολύ κοντά στην Κυλλήνη, βρίσκεται ένα από τα ωραιότερα και πιο καλοδιατηρημένα κάστρα ολόκληρης της Πελοποννήσου. Το σημαντικότερο κάστρο του Πριγκιπάτου της (τότε) Αχαΐας χτίστηκε το 1223 και είναι αφενός το μεγαλύτερο κάστρο που έχτισαν οι Φράγκοι στα Βαλκάνια και αφετέρου το πιο αντιπροσωπευτικό φράγκικο κάστρο που έχουμε μέχρι σήμερα στην Ελλάδα.

Το Χλεμούτσι, που οι Φράγκοι το έλεγαν πολύ πιο σικάτα Clermont, το έχτισε ο Γοδεφρείδος Βιλλεαρδουίνος, ένας από τους αρχηγούς της τέταρτης Σταυροφορίας, που έγινε αργότερα ο πρώτος Πρίγκηπας της Αχαΐας, για φρούριο και προσωπικό του παλάτι. Το τρελό για την εποχή χρηματικό ποσό που ξόδεψε (για την ακρίβεια, καταχράστηκε από την εκκλησία) για την κατασκευή του έκανε τον Πάπα να τον αφορίσει –ο Γοδεφρείδος όμως κατάφερε να τον πείσει πως το κάστρο ήταν αναγκαίο για να προστατευτεί η περιοχή, και να τον κάνει να αναιρέσει τον αφορισμό του. Οκτώ αιώνες πέρασαν, και το κάστρο έγινε Καταλανικό, Βυζαντινό, Οθωμανικό, Ενετικό μέχρι να καταλήξει στις μέρες μας ένα από τα πιο ενδιαφέροντα αξιοθέατα της Ηλείας.

Η Κουρούτα

Η γιγάντια, αμμουδερή παραλία της Αμαλιάδας, από την οποία δεν απέχει παρά 6 χιλιόμετρα είναι μάλλον η δημοφιλέστερη παραλία της Ηλείας, και όχι άδικα. Η αφράτη, χρυσοκόκκινη άμμος της, τα υπέροχα τιρκουάζ νερά του Ιονίου που την βρέχουν, το φαντασμαγορικό της ηλιοβασίλεμα και η δυνατότητα να επιλέξεις αν θέλεις οργάνωση και beach bar ή να απλώσεις την πετσέτα σου σε ένα από τα ελεύθερα σημεία της είναι τα δυνατά χαρτιά της. Τα ρηχά νερά της και η άμμος μέσα κι έξω από το νερό την κάνουν ιδανική και για οικογένειες με πιτσιρίκια. Όσοι δεν συμπαθούν την πολυκοσμία κατευθύνονται λίγο νοτιότερα, στο Παλούκι, η εξίσου αμμουδερή παραλία του οποίου είναι επίσης ονειρική. Το δε λιμανάκι με τις ψαρόβαρκες δίπλα της είναι ό,τι πρέπει για ουζάκι με μεζέ μετά το μπάνιο.

Η Μονή Σκαφιδιάς

Εντυπωσιακό καστρομονάστηρο του 11^ου αιώνα, 12 χιλιόμετρα έξω από τον Πύργο, στο χωριό που λέγεται επίσης Σκαφιδιά –η οργανωμένη παραλία του οποίου είναι αμμουδερή και δημοφιλέστατη. Το πλέον αξιοσημείωτο κομμάτι της μονής είναι ο Πύργος της, που δεν ξέρουμε πότε χτίστηκε και δεν μοιάζει με κανέναν άλλο πύργο κάστρου ή μοναστηριού στην Ελλάδα. Τα δυτικά χαρακτηριστικά της αρχιτεκτονικής του κάνουν τους μελετητές να πιθανολογούν πως πρόκειται για φράγκικο ή βενετσιάνικο κτίσμα, χωρίς όμως να υπάρχουν αδιάσειστα στοιχεία για να στηρίξουν τη μία ή την άλλη θεωρία. Όπως και να ‘χει, η μονή είναι επισκέψιμη, και φιλοξενεί και ένα μικρό εκκλησιαστικό μουσείο με κειμήλια και χειρόγραφα, πέρα από την ευκαιρία να δείτε από κοντά τον πύργο και να βγάλετε τα δικά σας συμπεράσματα σχετικά με την προέλευσή του.

Οι παραλίες

Καθόλου δεν θα υπερβάλουμε αν πούμε ότι η Ηλεία έχει, μαζί με τη Μεσσηνία, τις καλύτερες παραλίες της Πελοποννήσου. Αμμουδερές σχεδόν στο σύνολό τους, οργανωμένες και μη, πολυσύχναστες και «μυστικές», αρκετές εν ολίγοις για να καλύψουν όλα τα γούστα. Η μεγάλη οργανωμένη (αλλά και με ελεύθερα σημεία) παραλία της Χρυσής Ακτής, στη σκιά του κάστρου Χλεμούτσι, έχει την ωραιότερη ίσως άμμο της περιοχής, το Αρκούδι συγκεντρώνει τους νεότερους που αγαπούν πολύ τα beach bar του, η Γλύφα και οι Θίνες Βαρθολομιού έχουν τοπίο καρτποσταλικό και πευκοδάση που φτάνουν σχεδόν στο κύμα, όπως και τα Λουτρά της Κυλλήνης, οι αμμόλοφοι των οποίων στολίζονται με λευκά κρινάκια.